top of page
Poznaj naszą pracę
PTSD - co to jest?
Poważny wypadek, napaść fizyczna, rozbój, zgwałcenie, udział w działaniach zbrojnych, atak o charakterze terrorystycznym to tylko przykłady zdarzeń związanych z doświadczeniem zagrożenia życia lub integralności fizycznej bądź psychicznej na skutek doznanej przemocy.
Ten specyficzny rodzaj stresorów, jakim są zdarzenia traumatyczne, jest definiowany według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdowotnych ICD-10 jako „stresujące wydarzenia lub sytuacje (oddziałujące krótko- lub długotrwale)
o cechach wyjątkowo zagrażających lub katastroficznych, które mogłoby spowodować przenikliwe odczuwanie cierpienia u niemal każdego.
Doświadczenie zdarzenia traumatycznego wpływa na wiele obszarów funkcjonowania: odczuwalne zmiany w sferze emocji i funkcjonowaniu poznawczym zwykle przekładają się na widoczne dla otoczenia zmiany w zachowaniu. Zdarza się, że skutki zdarzenia utrzymują się przez dłuższy czas i nie słabną, chociaż wydaje nam się, że czas powinien leczyć rany…
Zmiany związane z doświadczeniem zagrożenia manifestują się najczęściej:
-
gwałtownymi wahaniami nastroju,
-
nadmierną czujnością i impulsywnością,
-
występowaniem „reakcji startowych” – przestrachem w reakcji na nagłe bodźce, pobudzeniem, którego skutkiem jest utrudnione zasypianie i utrzymanie snu, a także problemy z kontrolą złości i zachowania agresywne,
-
występowaniem flashbacków i nawrotów natrętnych wspomnień, od których trudno się uwolnić,
-
nasilonym lękiem w sytuacjach kojarzących się z traumatycznym doświadczeniem,
-
silnymi reakcjami fizjologicznymi na samą myśl o zdarzeniu,
-
koszmarami sennymi,
-
izolowaniem się od otoczenia i utratą wcześniej posiadanych zainteresowań,
-
poczuciem wyobcowania i niezrozumienia,
-
unikaniem myśli, osób i miejsc związanych (niekoniecznie bezpośrednio) z traumą,
-
unikaniem myślenia i mówienia o przyszłości,
-
problemami z pamięcią i koncentracją,
-
zmniejszonym lub zwiększonym apetytem…
-
Odczuwane zmiany mogą prowadzić do podejmowania prób „samoleczenia” za pomocą środków psychoaktywnych, a nawet do prób samobójczych.
Rozpowszechnienie doświadczenia zdarzeń traumatycznych wśród polskich ratowników medycznych badano m.in. w łódzkim Instytucie Medycyny Pracy – okazało się, iż 72% ratowników medycznych doświadczyło zdarzenia traumatycznego podczas pełnienia obowiązków służbowych przynajmniej raz, a 64% dwa razy lub więcej (Koniarek, 1997; Dudek, 2003).
Jako najtrudniejsze doświadczenia ratownicy medyczni wymieniają najczęściej: - śmierć dziecka, udzielanie pomocy dzieciom – ofiarom przemocy, widok odnalezionych zwłok, konieczność kontaktu z umierającymi pacjentami i ich rodzinami, udzielanie pomocy podczas poważnych wypadków komunikacyjnych, zagrożenie życia własnego lub członków zespołu (doświadczenie napaści).
Przyczyn zaburzeń potraumatycznych u dzieci i młodzieży nie należy szukać daleko.
Z reguły znajdziemy je w najbliższym otoczeniu dziecka: w domu lub szkole...
Do najsilniej traumatyzujących młodych ludzi doświadczeń zaliczamy m.in.:
- doświadczenie przemocy domowej lub bycie jej świadkiem,
- doświadczanie przemocy fizycznej lub psychicznej (zwłaszcza ze strony osób bliskich, w teoretycznie "bezpiecznym" miejscu),
- doświadczenie przemocy seksualnej,
- szkolny bullying,
- śmierć osoby najbliższej,
- trudny rozwód rodziców...
... i można byłoby wymieniać długo.
Dzieci i młodzież często starają się rozładowywać zgromadzone w związku z trudnymi doświadczeniami napięcie, zachowując się w sposób niezozumiały dla otoczenia. Zdarza się, że próby "samoleczenia" obejmują eksperymentowanie z substancjami psychoaktywnymi, samookaleczenia, próby udowodnienia sobie własnej siły poprzez zachowania agresywne i dopuszczanie się czynów karalnych. Doświadczenie silnego stresu bezpośrednio wpływa na mózg dziecka, uszkadzając struktury odpowiedzialne za możliwość kontrolowania emocji oraz umiejętność zapamiętywania / uczenia się. Skutkiem są trudności edukacyjne, słabe wyniki w szkole, a w konsekwencji niechęć do uczestnictwa w zajęciach i wagary.
Bardzo często trafiają do nas dzieciaki i młodzież z diagnozami depresji, ADHD (!!!), dysleksji rozwojowej, zaburzenia ze spektrum autyzmu oraz diagnozą zaburzeń opozycyjno-buntowniczych...
Niestety, dopiero określenie przyczyn zachowania dziecka, wsparta diagnostyką psychologiczną i badaniami lekarskimi, pozwala zweryfikować diagnozę i wpłynąć na efektywność podejmowanych działań.
W Twoim życiu miało miejsce zdarzenie, podczas którego było zagrożone Twoje lub czyjeś życie / zdrowie, a Ty czułeś się kompletnie bezradny i przerażony?
PTSD, czyli zaburzenie stresowe pourazowe to tylko jedno z możliwych następstw sytuacji traumatycznych, doświadczanych przez zawodowych „pomagaczy”.
Jeśli zastanawiasz się, czy ten problem dotyczy również Ciebie albo kogoś z Twojej rodziny, czujesz silne napięcie albo coraz częściej sięgasz po alkohol, żeby odpocząć od problemów – przyjdź do nas na konsultacje.
Wspólnie sprawdzimy jaka forma pomocy będzie dla Ciebie najwłaściwsza i znajdziemy sposób na rozwiązanie nawet najbardziej poplątanej sytuacji.
bottom of page